ΣΚΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΑΘΕΟΥΣ.

[phthoggon]

Σε τέτοιο προσωπικό επίπεδο, η εξερεύνηση της αλήθειας σαφώς πλεονεκτεί από την επιλογή της αλήθειας. Οι γνώσεις δεν είναι ένα παθητικό στοιχείο, επιδρούν και ορίζουν την προσωπικότητα, τον τρόπο σκέψης και τις επιλογές μας. Η θρησκεία απαιτεί μία τυφλή πίστη που οδηγεί και στην τήρηση των αντίστοιχων ηθικών κανόνων, χωρίς καμία εγγύηση για το αποτέλεσμα τους (πόσο μάλλον της υπόσχεσης για κάποια μεταθανάτια αμοιβή). Εξερευνόντας την αλήθεια, από την άλλη, μπόρούμε να οδηγηθούμε σε ασφαλέστερα συμπεράσματα, αφ' ενός γιατί εξερευνούμε και τις συνέπειες των πράξεων, αφ' ετέρου επειδή, μη λειτουργόντας δογματικά, τα πάντα μπορούν να τεθούν υπό επανεξέταση.

To θέμα είναι πως η αλήθεια της επιστήμης και η αλήθεια της θρησκείας είναι πολύ διαφορετικές. Η αλήθεια της θρησκείας δίνει απάντηση σε πολλές ανθρώπινες ανάγκες που η επιστήμη αδυνατεί αυτή τη στιγμή να δώσει, όσες επανεξετάσεις να κάνει, ακριβώς επειδή η λογική της θρησκείας είναι ανορθολογιστική, λέει "ψέμματα" και επομένως φτάνει πολύ πιο εύκολα στους στόχους της. Είναι πολύ εύκολο να αρχίσουμε να λέμε όλοι ότι είμαστε υποστηρικτές της αλήθειας και παίρνουμε το κόκκινο χάπι ή τι ήταν τέλος πάντων, αλλά όπως αναφέρεται και στο βίντεο που πόσταρα, η λογική που ακολούθησε η θετικιστική σκέψη κατέληξε κάποια στιγμή και στην ίδια την αυτοάρνησή της κατά τον μεταμοντερνισμό, όπου η ίδια η ουσία της ανθρώπινης εμπειρίας αμφισβητείται - αυτό που βλέπουμε δεν είναι η αλήθεια, ούτε η πραγματικότητα, αλλά παραλλαγές της που προκύπτουν από τα εσφαλμένα μας αισθητήρια, είτε τα σωματικά, είτε τα λογικά (είμαι σίγουρος ότι έχεις ακούσει για κβαντομηχανική και the eye of the beholder και τα ξέρεις καλύτερα από εμένα.) Από το σημείο και πέρα που συμφωνούμε ότι η απόλυτη εναρμόνιση με την πραγματικότητα και την "αλήθεια" της είναι αδύνατη και πως διαρκώς βρισκόμαστε σε μία κατάσταση απόστασης από αυτή χωρίς να το καταλαβαίνουμε και χωρίς να μας επηρεάζει αρνητικά (πιστεύουμε πως όλα είναι οκ και δουλεύουν και είμαστε χαρούμενοι) τότε το συμπέρασμα που προκύπτει είναι πως περισσότερη αλήθεια δεν μας κάνει αυτόματα χαρούμενους. Σίγουρα, πιστεύεις ότι λύνεις όλα τα προβλήματα σου στην καθημερινή ζωή με τη λογική σου, αλλά το ίδιο δε κάνεις και όταν είσαι μαστουρωμένος, όταν ονειρεύεσαι, ή στην "πλάνη" της θρησκευτικής πίστης? Πώς μπορεί κάποιος να διαχωρίσει και να επιλέξει φαινομενικά ανάμεσα σε αυτές τις οντολογικές καταστάσεις όταν οι ίδιες του οι αισθήσεις και ο τρόπος που αντιλαμβάνεται τον κόσμο δε μπορούν? (στα ωραία όνειρα θες να ξυπνήσεις? ή όχι?) Αυτή η προτίμηση που δείχνει το ανθρώπινο είδος ως προς το ιδανικό της αλήθειας νομίζω ότι προέρχεται από την εξελικτική μας ιστορία για την οποία, όπως και η επιστήμη η ίδια, ήταν εξαιρετικά χρήσιμο, αλλά από ένα σημείο και πέρα καταλαβαίνουμε ότι είναι βασικά αυτό: ένα ιδανικό, δηλαδή μία πίστη από μόνη της, αυτό που λέει ο ντούγκιν ως "slight paradigm shift" σχετικά με το "παλαιότερα" ιδανικά της θρησκείας. Και γω αν ήταν να επιλέξω ένα ιδανικό και μία πίστη πάντως, θα επέλεγα αυτή της αλήθειας (με εισαγωγικά πλέον) και της επιστήμης, αλλά δεν είναι κακό to call a spade a spade, ε?

Εκτός αυτού, η επιλογή μιας θρησκείας δεν οδηγεί ντετερμινιστικά σε έναν πιο ευτυχισμένο άνθρωπο. Δεν είναι ανάγκη να φτάσουμε στο προφανές ακραίο παράδειγμα του φονταμενταλιστή μουσουλμάνου που ανατινάζει κανά κτήριο και τον εαυτό του στον αέρα, χαραμίζοντας την ευκαιρία να ζήσει πολλές άλλες εμπειρίες σε ένα φυσιολογικό χρόνο ζωής, όσο ευτυχισμένος και αν πέθανε. Υπάρχουν και πιο απλές περιπτώσεις, όπως η αποχή από το σεξ πριν το γάμο, η φύση της ομοφυλοφιλίας ως αμαρτία και άλλα αποτελέσματα θρησκευτικής φύσεως που καταπιέζουν τον πιστό.

ναι, συμφωνώ. Όπως ακριβώς δεν οδηγεί και η επιλογή του ρασιοναλισμού ταυτόχρονα στο ίδιο πράγμα. Αυτό που σου είπα είναι ότι παρατηρώ πως παίζει όμως και είναι και πιο πολλοί αυτοί που τη βρίσκουν με τη πρώτη, όπως βλέπουμε και στη σημερινή κοινωνία που τίγκα επιστήμη και λογική και ο κόσμος δεν την παλεύει και τρέχει σε ψυχιάτρους. Δε λέω "κακό, κακό" αλλά ότι είναι άξιο διερεύνησης.

Η ευτυχία, σε κάθε περίπτωση, δεν είναι αποτέλεσμα καθαρά προσωπικών, εσωτερικών πράξεων, ώστε να μπορώ να επιλέγω ότι υπάρχουν νεράιδες και να χαίρομαι με την ιδέα αυτή. Η ζωή μας προφανώς εξαρτάται και από το κοινωνικό περιβάλλον και τις συμβάσεις που πλαισιώνουν την σχέση μας με αυτό.

και το ένα και το άλλο, ναι. (μερικοί βέβαια λένε ότι δεν είναι και καθόλου επιλογή μας, ε.)

Και κάτι άλλο πάνω στην τελευταία παράγραφο που κατα τ' άλλα δεν έχω κάτι να πω επειδή συμφωνώ. Τα διαζύγια δεν επιτρέπονται σε συγκεκριμένες χώρες όχι επειδή δεν το "θέλει ο θεός" αλλά επειδή τέτοιου τύπου νόμοι έχουν χρηστικές λειτουργίες μέσα στην κοινωνία που διαπραγματεύονται, είναι δηλαδή αποτελέσματα ρασιοναλιστικής σκέψης τα οποία κωδικοποιούνται και μεταφέρονται μετά στον λαό σαν δόγματα. Το μεγάλο πρόβλημα με τις θρησκείες είναι ότι οι κοινωνίες βέβαια αλλάζουν πολύ γρήγορα και αυτά μένουν τα ίδια, δηλαδή ανταλλάσεις κοινωνική τάξη και μη αμφισβήτηση των αρχών με στασιμότητα ή πολύ αργή εξέλιξη (κοίτα πάλι τα θεοκρατικά καθεστώτα και πόσο από την μία αυτό τους βολεύει, από την άλλη όχι, γιατί τα άλλα γειτονικά μη θεοκρατικά εξελίσσονται πολύ πιο γρήγορα.)