Λοιπόν δείτε περίπου πως έχει το πρόβλημα.
Αν διώξουμε τους θεούς και τα διαόλια στο θέμα της ηθικής έχουμε δύο επιλογές. Είτε η ηθική να ανακαλυφθεί, δηλαδή να κάνουμε κάποια leaps στα αξιακά μας συστήματα και να βρούμε τις σωστές παραδοχές που παραμένουν σωστές για όλες τις περιπτώσεις -πρόβλημα που παιδεύει τον άνθρωπο από τότε που άρχισε να σκέφτεται γι' αυτά τα πράγματα-, είτε η ηθική να δημιουργηθεί, δηλαδή να αποδεχθούμε πως η ηθική θα μας επιτρέψει να συνυπάρχουμε ειρηνικά αν ορίσουμε μερικούς κανόνες που θα εξυπηρετούν και το κοινό αλλά και το ατομικό συμφέρον -εδώ το πρόβλημα είναι πως η ηθική μπορεί να καταλήξει ένα παιχνίδι ισχύος.
Το θετικό στην πρώτη περίπτωση είναι πως μπορούμε να υιοθετήσουμε την άποψη πως 'το ολοκαύτωμα ήταν ανήθικο' πιστεύοντας παράλληλα στην αντικειμενικότητα αυτής της άποψης. Επίσης, μπορούμε να μιλάμε για ηθική πρόοδο όταν π.χ. έχουμε δημοκρατία ή σεβόμαστε τα δικαιώματα των μειονοτήτων. Τα αρνητικά είναι πως δεν μπορούμε να εξηγήσουμε εύκολα τη διαφωνία στα ηθικά ζητήματα αλλά και να κατανοήσουμε το μεταφυσικό βάθος των ηθικών κρίσεων. Και τι εννοώ με το δεύτερο;
Πάρτε για παράδειγμα την πρόταση, "υπάρχει ένας στυλος στο τραπέζι." Το αν υπάρχει όντως ένας στυλος στο τραπέζι είναι κάτι που μπορεί να το βεβαιώσει ή να αρνηθεί ο οποιοσδήποτε. Για την πρόταση, "το ολοκαύτωμα ήταν ανήθικο" όμως, δεν μπορεί να γίνει μια αντίστοιχη παρατήρηση ώστε να βεβαιώσουμε την αλήθεια του. Θεωρούμε πως το ολοκαύτωμα σαν πράξη, έχει κάποιες ιδιότητες που το καθιστούν ανήθικο. Αλλά τι είναι αυτές οι ιδιότητες και πως ακριβώς μπορούμε να τις κατανοήσουμε σε έναν καθαρά φυσικό κόσμο; Αν πούμε πως θεωρούμε την εξέλιξη σαν οδηγό, δηλαδή πως έχουμε εξελιχθεί έτσι ώστε να έχουμε ενστικτώδεις αντιδράσεις στη σκληρή θανάτωση εκατομμυρίων ανθρώπων (που βέβαια δεν λύνει το πρόβλημα του γιατί να μην το βλέπουν οι ναζί αυτό) και να θεωρούμε πως ο πόνος, ο φόβος και άλλες ανθρώπινα συναισθήματα θα πρέπει να αποφεύγονται, τότε θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε το is/ought πρόβλημα του Hume καθώς και το οpen question argument του Moore. Δηλαδή το πως πηγαίνουμε από Is-statements, δηλαδή υπάρχει πόνος στον κόσμο, σε Ought-statements, πως δηλαδή θα πρέπει να αποφεύγεται ο πόνος. Εδώ φαίνεται να επικαλούμαστε κάτι που υπερβαίνει τα δεδομένα του φυσικού κόσμου. Το open question πάλι μας λέει πως είναι ανοικτό το ερώτημα αν κάτι 'φυσικό' ή 'πιο εξελιγμένο' είναι όντως καλό. Και να δώσω και ένα πιο χειροπιαστό παράδειγμα εδώ. Μπορούμε να υποθέσουμε πως είμαστε εξελιγμένοι ώστε να ενδιαφερόμαστε περισσότερο για τους ανθρώπους στο στενό μας περιβάλλον όπως την οικογένεια μας. Αυτό όμως δε σημαίνει πως είναι σωστό να φερόμαστε άδικα σε τρίτους ώστε να προωθήσουμε τα συμφέροντα των συγγενών μας. Για παράδειγμα, οι περισσότεροι θεωρούμε πως το να δίνεις φάρμακα ή τρόφιμα σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου είναι κάτι το ηθικό, και πως θα μπορούσαμε να ζούμε με λιγότερες ανέσεις στο δυτικό κόσμο, ασχέτως αν δεν το κάνουμε. Παρολαυτά, λίγοι από εμάς θα θυσίαζαν τις διακοπές μας ή την αγορά ενός νέου υπολογιστή ώστε να βοηθήσουμε μερικούς απόρους. Αυτό όμως δε σημαίνει πως δεν πρέπει να δίνουμε περισσότερα ή πως δεν πρέπει να ξεπεράσουμε γενικά το στενό ατομικό μας συμφέρον ώστε να βοηθήσουμε κάποιους που ίσως να μη γνωρίσουμε ποτέ (καθώς και τις επόμενες γενιές που τώρα ούτε καν υπάρχουν!).
Στη δεύτερη περίπτωση τώρα, αυτή για την οποία καλούμαστε να λύσουμε το πρόβλημα πρακτικά και που δεχόμαστε πως είναι ανώφελο να ψάχνουμε για μια βαθύτερη αντικειμενικότητα, το θετικό είναι πως ξεμπερδεύουμε μια και καλή με την πιο πάνω συζήτηση περί μυστηριωδών ιδιοτήτων καθώς και με το αν η εξέλιξη μας δείχνει όντως το δρόμο (παρόλο που πολλοί δέχονται πως η εξέλιξη εξηγεί γιατί πιστεύουμε πως υπάρχει η ηθική) και πως δίνουμε μια ικανοποιητική απάντηση στο γιατί οι άνθρωποι διαφωνούν σε αυτά τα ζητήματα. Η ηθική είναι κάτι που πηγάζει απ' το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουμε ή τα γενικότερα ερεθίσματα μας. Αυτό που μένει είναι να προσπαθήσουμε να συμβιβάσουμε την ηθική μας με την ηθική των υπολοίπων ώστε να ζήσουμε ήρεμα. Το κύριο αρνητικό εδώ είναι πως είναι εξαιρετικά δύσκολο κάτω από αυτές τις συνθήκες να κάνουμε την οποιαδήποτε αξιακή κρίση πιστεύοντας παράλληλα πως είναι αντικειμενικά σωστή, όπως για παράδειγμα αυτή του ολοκαυτώματος. Και είναι και κάπως ντροπιαστικό το να πεις πως το ολοκαύτωμα δεν ήταν μια αντικειμενικά κακή πράξη. Ένα άλλο πρόβλημα είναι το πως, υπό αυτό το πλαίσιο, θα αντιμετωπίζουμε περιπτώσεις μειονοτήτων, ευπαθών ομάδεων ή αυτονών που δεν μπορούν να συμμετέχουν σε μια τέτοια συμφωνία (ζώα, μωρά, άτομα με νοητικές αδυναμίες.) Ή όλη κατάσταση είναι λίγο πολύ ένα παιχνίδι του ποια κοινωνική ομάδα θα καταφέρει να επηρεάσει το ευρύτερο σύνολο ώστε να υπάρει ειρήνη και ευημερία. Ορισμένες κοινωνικές αδικίες μπορεί να παραμείνουν μόνιμες έτσι.
Αυτά, λίγο πολύ απλοποιημένα, είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε.
