Μια ακόμα πιο εξαιρετική εποχή.

[katwrimos]

Τρομακτική μου φαίνεται η ευκολία που πινκάρετε και ποστάρετε "υπερποστάρα!!" ακόμα και σε ένα πόστ κατώριμου όταν λέει μία μία άποψη την οποία γουστάρετε (για άλλο λόγο βέβαια) και που αντιτίθεται με την κοινή λογική κιόλας. Χιντ: δε χρειάζεται να ξέρεις από οικονομία για να καταλάβεις ότι τα "υπό ορισμένες συνθήκες" και το "κάποιες μη αποδοτικές θέσεις" εκφράζουν εξαίρεση σε έναν κανόνα, που είναι αυτός που αναφέρει ο ντεγγίαλ. Η λύση για την κοινωνική δικαιοσύνη/ισότητα δεν είναι να δουλεύει σαράντα χρόνια κάποιος σε μία θέση εργασίας που λόγω τεχνολογικών καινοτομιών έχει χάσει το νόημά της. Να μη δουλεύει καθόλου καλύτερα, να κάθεται σπίτι να κάνει τέχνες και να παίρνει τα λεφτά σε επιδόματα. Να δουλεύουμε δηλαδή έτσι για να το λέμε ένα πράγμα??

1. Τα ποστ κατώριμου περι οικονομίας δεν αποτελούν "αποψη" αλλα σύνοψη επιστημονικής αλήθειας που κερδήθηκε μετα απο αιώνες σκληρής δουλειάς, ανάλυσης, πειραμάτων, υποθέσεων κλπ. Και επαναλαμβάνω οτι αυτά που γράφω στο ποστ είναι γενικώς αποδεκτα, δεν αναφέρω την αποψη μιας "σχολής" αλλα τα βασικά πράγματα που διδάσκουμε σε πρωτοετείς- δευτεροετείς εδω πάνω στην Ουπσάλα, εκει κάτω στην ΑΣΟΕΕ εκει πέρα στο Χαρβαρντ και εκει δώθε στο Τοκυο.
2. Στην πουτσα μας αν αντιτίθεται στην κοινή λογική. Το οτι οι ακτίνες φωτός δεν κινούνται σε ευθεία αντιτίθεται στην κοινή λογική. Το οτι ενα φτερό και ενα βαρίδι που πεφτουν εχουν την ίδια επιτάχυνση βαρύτητας αντιτίθεται στην κοινή λογική. Για να μην πω για κουαντουμ μεκανινκς που οχι απλως αντιτιθενται στην κοινη λογικη αλλα ΤΗΝ ΓΑΜΑΕΙ ΠΑΤΟΚΟΡΦΑ. Γενικώς, οταν μιλάει η επιστήμη βαλε την κοινή λογική στον κώλο σου μαδερφακερ.
3. Ναι, χρειάζεται να ξερεις απο οικονομία αλιώς λες μαλακίες όπως η παραπάνω.

Κατώριμε, τι κάνουμε όμως όταν φτάνουμε σε εποχές που μια καινοτομία ξαφνικά κάνει άχρηστη μια ολόκληρη βιομηχανία; Ειδικά όταν αυτή η βιομηχανία τροφοδοτείται από τα φορολογικά έσοδα; Πχ στρατός στις ΗΠΑ. Γιατί να συνεχίσει ο αμερικάνος να πληρώνει τόσους στρατιώτες όταν τις περισσότερες δουλειές τις κάνουν πλέον με UAVs;

Για να καταλάβεις τι παίζει, πρέπει πρώτα να συνηδητοποιήσεις οτι υπάρχουν δύο επίπεδα ανεργίας σε μια χώρα. Πρώτα είναι το επίπεδο ανεργίας που υπάρχει τώρα, αυτό που βλέπεις να ανακοινώνει η στατιστική υπηρεσία και τώρα είναι στο 16%. Μετα υπάρχει το "φυσικό" επίπεδο ανεργίας, δηλαδή το ΜΙΝΙΜΟΥΜ ποσοστό ανεργίας το οποίο αντέχει μια οικονομία χωρίς να παρουσιάζεται πληθωρισμός (αυτό το υπολογίζουμε με διαφορετικό τρόπο και είναι στην αμερική 6% και στην ελλάδα 10% περίπου). Α και μπαι δε γουέη, αυτό το λέμε "natural rate of unemployment hypothesis" για την οποία πήρε ο Milton Friedman το νομπέλ (γι αυτό με εξοργίζουν χαζολιμπερτάριανς όπως ο ντέτζιαλ που διαβάζουν το capitalism and freedom αλλα αδιαφορούν για το επιστημονικό έργο του). Οταν η ανεργία πέφτει ΚΑΤΩ απο το "φυσικό" επίπεδο ανεργίας, δηλαδή στην ελλάδα προς το 8% και στην αμερική προς το 3-4%, δημιουργείται πληθωρισμός.

Όταν σε μια οικονομία γίνονται δομικές (structural) αλλαγές, οταν δηλαδή κάνουμε την οικονομία πιό αποδοτική απολύοντας τους στρατιώτες, η βάζοντας ιδιότες να μαζεύουν σκουπίδια, η ελευθερώνοντας τα κλειστά επαγγέλματα, μειώνεται το "φυσικό" επίπεδο ανεργίας. Δηλαδή με το να κάνουμε δομικές μεταρυθμίσεις στην οικονομία, αυτό που ελπίζουμε είναι οτι θα μειώσουμε το ποσοστό αυτό και θα μπορούμε να έχουμε σε κάποια χρόνια επίπεδο απασχόλησης πχ 7% στην ελλάδα χωρίς πληθωρισμό.

Τωρα, για το ποσοστό ανεργίας που υπάρχει τώρα (16%) δεν ευθύνεται το οτι στην ελλάδα η αγορά εργασίας χρειάζεται δομικές μεταρυθμίσεις. Δομικές μεταρυθμίσεις χρειάζονται ωστε ΟΤΑΝ ανακάμψουμε να μπορούμε να έχουμε ανεργία στο 7% η στο 5% χωρίς πληθωρισμό, ΟΧΙ για να μειωθεί η ανεργία απο το 16%. Το αν θα μειωθεί η ανεργία εξαρτάται απο το που βρίσκεται το επίπεδο της ζήτησης στην οικονομία. Και στην ελλάδα και στην αμερική, λόγω της κρίσης το επίπεδο της ζήτησης είναι πολύ χαμηλό γιατι ο κόσμος φοβάται και δεν ξοδεύει. Αυτό το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται με δομικές μεταρυθμίσεις όπως το να απολύσεις στρατιώτες η να βάλεις ιδιώτες να μαζεύουν σκουπίδια, αντιμετωπίζεται με μέτρα όπως το να ξοδεύει η κυβέρνηση σε οτιδήποτε (πχ πληρώνοντας στρατιώτες για να τρέχουν γύρω γύρω απο το γουέστ πόιντ ή πληρώνωντας σκουπιδιάρηδες η δίνοντας επιδώματα ανεργίας) που ήταν η λύση που πρότεινε ο Κευνς ή με το να χαλαρώσει τη νομισματική πολιτική (πχ να μειώσει τα επιτόκια, να τυπώσει λεφτά η κεντρική τράπεζα και να τα σκορπίζει με ένα ελικόπτερο στον κόσμο) κλπ, που ήταν η λύση που θα πρότεινε ο M. Friedman αν ζούσε (στην ιαπωνία είχε προτείνει ακριβώς αυτό πριν 10 χρονια).

Το κλειδί είναι οτι όταν η ανεργία σε μία οικονομία είναι πολύ μεγαλύτερη απο το "φυσικό" ποσοστό της, δηλαδή στην κατάσταση που βρίσκεται η αμερική απο το 2008 (9% με φυσικό ποσοστό 5%) και η ελλάδα απο το 2010 (16% με φυσικό ποσοστό 10%) τότε ισχύουν τα εξής δύο:
Α. Πληθωρισμός δεν εμφανίζεται, η αν εμφανιστεί είναι μικρός και παροδικός (πχ η αμερική τα τελευταία 3 χρόνια έχει πληθωρισμό 1% σε σχέση με 3% παλιά)
Β. Το να κάνεις πολιτικές που υπο άλλες συνθήκες είναι ηλίθιες (πχ να πληρώνεις εργάτες για να γεμίζουν τρύπες και να τις ξανακλείνουν, η να τυπώνεις λεφτα και να τα σκορπίζεις) είναι ωφέλιμο. Το να κάνεις πολιτικές που υπο άλλες συνθήκες επιβάλονται (να απολύσεις πχ τους μη αποδοτικούς δημοσίους υπαλλήλους) κανει τα πράγματα χειρότερα!

Αυτά τα πράματα είναι απλά και τα δέχονται όλοι, ακόμα και τα σουργελα του τσεκάγο σίτι. Η διαφωνία με το τσεκάγο σίτι ειναι άλλού, στο οτι η saltwater σχολή (Harvard, MIT, Stanford, Berkeley κλπ) υποστηρίζει οτι η οικονομία δεν τείνει αυτόματα προς το φυσικό ποσοστό ανεργίας και το κράτος πρέπει να επέμβει για να πάμε απο το 9% στο 6% στην αμερική και απο το 16% στο 10% στην ελλάδα. Η freshwater σχολή (τσεκάγο σιτι, minessota, carnegie-mellon) υποστηρίζει οτι η οικονομία τείνει απο μόνη της στο φυσικό ποσοστό και το κρατος δεν πρέπει να επέμβει, αλλα αυτό βασικά ειναι ΛΑΘΟΣ (πχ στην αμερική η ανεργία έχει κολήσει στο 9% εδώ και 3 χρόνια) και γι αυτό το λόγο το πρεστίζ του σικάγο εχει μειωθεί τόσο πολύ που κανείς δεν πέρνει πλεον στα σοβαρά τα σούργελα εκει πέρα.

Τεσπα, το μποτομ λάιν, είναι οτι όταν η ανεργία είναι μακρυά απο το "φυσικό" ποσοστό της, υπάρχουν καποια free lunches στην οικονομία, όπως το οτι μπορείς ως κράτος να ξοδεύεις και να τυπώνεις χρήμα αβέρτα χωρίς να δημιουργείται πληθωρισμός. Και τύποι όπως ο ντέτζιαλ προτιμάνε να υποστηρίξουν πολιτικές που ταιριάζουν με τις προκαταλήψεις τους και να αφήσουμε τα free lunches αφάγωτα, παρότι υπάρχουν μερικά εκατομύρια άνεργοι τους οποίους μπορούμε να βοηθήσουμε με 0 κόστος.

Οπότε 0/10 και στον Ντέτζιαλ, όχι τόσο για τις μαλακίες που πετάει, αλλα κυρίως για το οτι δηλώνει Friedmanite αλλα ποτέ δεν μπήκε στον κόπο να ασχοληθεί με το τι προβλέπουν τα οικονομικά του Friedman για την οικονομία στην οποία ζει. Μιλάμε για παράνοια, σαν να δηλώνεις θαυμαστής του Αινστάιν αλλα να υποστηρίζεις οτι οι ακτίνες φωτός κινούνται στο σύμπαν όπως προβλέπουν οι κανόνες της ευκλείδιας γεωμετρίας.