ΦΙΛΙΠΠΙΝΕΣ


Οι τελευταίοι των σαμουράι


Του ΝΙΚΟΛΑ ΖΗΡΓΑΝΟΥ


Σαν μια πληγή που δεν έκλεισε ποτέ, σαν σπάνια απολιθώματα από το παρελθόν, ιάπωνες στρατιώτες απομεινάρια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, πιστοί στον όρκο που έδωσαν στον αυτοκράτορα (προτιμάμε να πεθάνουμε, δεν παραδινόμαστε ποτέ), εξακολουθούν να κρύβονται σε απομακρυσμένα νησιά του Αρχιπελάγους των Φιλιππίνων.




Εχουν απομείνει ζωντανοί τρεις ή τέσσερις (σύμφωνα με τις πληροφορίες που έφθασαν στο Τόκιο και έγραψαν οι Times), είναι ηλικίας 80-85 χρόνων και είχαν εντοπιστεί και στο παρελθόν, από πρώην συμπολεμιστές τους. Σήμερα, έφθασαν στη νήσο Λουζόν δύο διπλωμάτες, ένας γιατρός και ο πρόεδρος των γιαπωνέζων βετεράνων, Γιοσιχίκο Τερασίμα, προκειμένου να εντοπίσουν τους απομονωμένους σαμουράι και να τους πείσουν ότι ο πόλεμος τελείωσε.

Η αποστολή του 82χρονου Τερασίμα, που υπήρξε και ο ίδιος ξεχασμένος επί πενταετία στις μεταπολεμικές Φιλιππίνες, δεν θα είναι καθόλου εύκολη.

Ο υπολοχαγός Ονόντα

**Το 1974, ιάπωνες αξιωματούχοι, βασισμένοι σε ανάλογες πληροφορίες, ανακάλυψαν βαθιά μέσα στη ζούγκλα των Φιλιππίνων, στο νησί Λουμπάνγκ, τον υπολοχαγό του αυτοκρατορικού στρατού, Μίκιο Ονόντα.

**Ο γιαπωνέζος εθελοντής Ροβινσώνας δεν είχε καμία επαφή με τον «έξω» κόσμο για είκοσι οκτώ χρόνια και φυσικά, δεν είχε ιδέα ούτε για την έκβαση του Β' Παγκόσμιου πολέμου.

**Παρά τη μεσολάβηση των συγγενών του, αρνήθηκε να εγκαταλείψει την κρυψώνα του. Πείστηκε μόνο όταν τον επισκέφθηκε ο πρώην διοικητής του, που ευτυχώς ζούσε ακόμα, και τον διέταξε να «παραδοθεί».

**Ο Ονόντα διέθετε ακόμη 500 γεμιστήρες με σφαίρες, δεκάδες χειροβομβίδες και όταν έμαθε την έκβαση του πολέμου έκλαιγε συνεχώς. Υστερα βυθίστηκε στη σιωπή του.

**Επέστρεψε στην Ιαπωνία, αλλά δεν κατόρθωσε, ή δεν θέλησε, να συμβιβαστεί με την πραγματικότητα. Επειτα από πέντε χρόνια αποτυχημένης προσπάθειας να επανενταχθεί στην ξένη και αλλόκοτη κοινωνία του Τόκιο, έφυγε και εγκαταστάθηκε μόνιμα σε μια φάρμα στη ζούγκλα της Βραζιλίας...


Τον βρήκαν να φυλάει ακόμη σκοπιά στο νησί Γκουάμ το 1972. Ο Σοΐκι Γιοκότα πέθανε λίγο αργότερα.
Το χρέος στον αυτοκράτορα

Ηταν μια εξαιρετικά ισχυρή, έμμονη αίσθηση καθήκοντος, ενός χρέους απέναντι στην πατρίδα, τον αυτοκράτορα και την τιμή της οικογένειας, που απέτρεπε τους επιζώντες-αγνοούμενους στα νησιά του Ειρηνικού να υποστείλουν τη σημαία τους.

**Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η περίπτωση τριών στρατιωτών που έζησαν για σχεδόν 30 χρόνια στο Γκουάμ. Το 1972, έκπληκτοι κάτοικοι ανακάλυψαν γιαπωνέζο βετεράνο να φυλάει σκοπιά!

**Ο Σοΐκι Γιοκότα φορούσε ακόμα το καπέλο του με το εθνόσημο, ήταν ντυμένος με φύλλα και οπλισμένος με γεμάτο αυτόματο. Είχε μείνει μόνος. Οι δύο σύντροφοί του είχαν πεθάνει από ασιτία, οκτώ χρόνια νωρίτερα, το 1964.

Το φαινόμενο των «χαμένων σαμουράι» έχει τις ρίζες του και στον τρόπο που διεξήχθη ο πόλεμος στον Ειρηνικό. Η τακτική του στρατηγού Μακάρθουρ ήταν να παρακάμπτει τα μικρά νησιά με τους απομονωμένους θύλακες της γιαπωνέζικης αντίστασης και να επικεντρώνει τις δυνάμεις του σε σημεία στρατηγικής σημασίας. Ετσι, ο αμερικανικός στόλος κατέλαβε τα μεγάλα νησιά, ουδέποτε όμως ασχολήθηκε με τις μικρές νησίδες όπου οι Γιαπωνέζοι είχαν εγκαταστήσει ολιγάριθμες φρουρές.


Πολλοί άντρες βρέθηκαν και παραδόθηκαν μέσα στα αμέσως επόμενα χρόνια. Υπήρξαν όμως και κάποιοι που συνέχισαν να «φυλάσσουν Θερμοπύλες» και κατόρθωσαν να επιζήσουν απολύτως απομονωμένοι για δεκαετίες μετά τις ατομικές βόμβες κατά της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, για τις οποίες δεν γνώριζαν τίποτα.

Ισως τώρα, έπειτα από 60 χρόνια απίστευτων στερήσεων και μοναξιάς και μισόν αιώνα απόλυτης πίστης στον Θεό-Αυτοκράτορα, που έπαψε την ημέρα της γιαπωνέζικης συνθηκολόγησης να είναι Θεός (και από τότε είναι μόνο τυπικά αυτοκράτορας), να ήταν καλύτερα να αφήσουν τους τελευταίους σαμουράι στην ησυχία τους. Σπατάλησαν όλη τους τη ζωή σαν ανεπίδοτο γράμμα, σαν «χάι κου» που το πήρε ο άνεμος.

Αλήθεια, ποιος θα βρει το κουράγιο να τους ανακοινώσει, αν και όταν βρεθούν, ότι όλη τους η ζωή χάθηκε άδικα;